پروتز متحرک دندان چیست؟ مراحل، طول عمر + هزینه

پروتز متحرک دندان چیست؟

پروتزهای دندانی ممکن است ثابت یا متحرک باشند. پروتز ثابت دندان بعد از نصب قابل جابه‌جایی نیستند، اما پروتزهای متحرک را می‌توان بعد از نصب جابه‌جا کرد. پروتز ثابت مثل کاشت ایمپلنت دندان، برای همه افراد قابل اجرا نیست؛ در این شرایط دندانپزشک از پروتز متحرک دندان استفاده می‌کند. افراد می‌توانند گاهی اوقات پروتز متحرک را از دهان خود خارج کنند.

انواع پروتز متحرک دندان

پروتزهای متحرک دندان را می‌توان از نظر جنس، تعداد و نوع قالب به انواع مختلفی تقسیم کرد. یک دسته‌بندی کلی برای انواع پروتز متحرک، براساس تعداد دندان‌های از دست رفته و وضعیت دهن بوده و شامل موارد زیر است:

پروتز کامل دندان

پروتز کامل یا دست دندان، برای افرادی که کاملا بی‌دندان هستند به کار برده می‌شوند. در واقع زمانی که پوسیدگی و عفونت در کل دهان منتشر شده باشد، طوری که تمام دندان‌ها باید کشیده شوند از پروتزهای کامل استفاده می‌شود. یک پروتز کامل دندان شامل دو بخش دندان و لثه تشکیل است. برای تهیه پروتز کامل دندان، از دهان بیمار یک قالب تهیه می‌شود. قبل از نصب پروتز کامل دندان چند هفته فرصت لازم است تا لثه و فک به شرایط ثابتی برسند. در این مدت به فرد یک پروتز فوری داده می‌شود.

پروتز دندان پارسیل

دسته دوم پروتز متحرک دندان، پروتز پارسیل یا ناکامل است. پروتز دندان پارسیل شامل قالب دندان و یک ابزار نگهدارنده است. این ابزار نگهدارنده به پروتز پارسیل کمک می‌کند تا به خوبی در جای خود فیکس شود. پروتزهای پارسیل از نظر هزینه، بسیار مقرون به صرفه هستند و در زمانی که تعداد دندان‌های از دسته رفته کم باشد کاربرد دارند.

در واقع دندانپزشکان زمانی استفاده از پروتز دندان پارسیل را توصیه می‌کنند که فرد در فک بالا و پایین خود، تعدادی دندان سالم که نیازی به کشیدن ندارند، داشته باشد. پروتزهای پارسیل خود انواع مختلفی از جمله پروتز بافتی آکریلیک، پروتز انعطاف پذیر و پروتز با قالب فلزی دارند.

پروتز دندان اوردنچر

پروتز اوردنچر جدیدترین مدل پروتز متحرک دندان بوده که ترکیبی از پروتز کامل دندان و پایه‌های ایمپلنتی است. در پروتز دندان اوردنچر، دندانپزشک دو یا چند پایه ایمپلنتی درون لثه ایجاد می‌کند. سپس دست کامل دندان به این پایه‌ها متصل می‌شود. در این صورت بیمار پس از نصب پروتز، راحتی بیشتری خواهد داشت.

مواد سازنده پروتز متحرک دندان

پروتزهای متحرک دندان از مواد مختلفی ساخته می‌شوند. برای مثال پروتز متحرک پارسیل ممکن است تماما از جنس آکریل یا فلیپر در کنار آلیاژهای فلزی کروم و کبالت هستند. گاهی هم به جای آلیاژهای فلزی از ترکیبات انعطاف‌پذیر که استفاده راحت‌تری دارند، استفاده می‌شود.

مراحل انجام پروتز متحرک دندان

پروسه معاینه تا ساخت پروتز متحرک دندان چند هفته طول می‌کشد. دندانپزشک ابتدا در چند جلسه دندان‌های فک بالا و فک پایین فرد را از نظر فاصله از همدیگر، تعداد، نحوه قرارگیری و … کاملا معاینه می‌کند. سپس با توجه به نکات معاینه، فرآیند قالبگیری از دندان‌ها صورت می‌گیرد.

برای قالبگیری از موادی همچون موم که قابلیت شکل‌پذیری بسیار خوبی دارد، استفاده می‌شود. در لابراتوار دندانپزشکی با توجه به نیاز بیمار پروتز کامل یا پروتز پارسیل برای او ساخته می‌شود و در مرحله آخر پروتزها نصب می‌شوند. بعد از نصب پروتز متحرک دندان، فرد برای ارزیابی بیشتر و بررسی راحتی پروتز به دندانپزشکی مراجعه کند.

مشکلات پروتز متحرک دندان

تا حدود زیادی می‌توان گفت که استفاده از پروتزهای متحرک دندان هیچ مشکلی برای فرد به وجود نمی‌آورد. با این حال برخی افراد بعد از پروتز متحرک دندان، دچار عوارض کوتاه مدتی می‌شوند. برخی از این عوارض عبارتند از:

• احساس ناخوشایندی به دلیل وجود یک جسم خارجی در دهان
• تغییر در احساس چشایی به دلیل پوششی که پروتز دندان ایجاد می‌کند.
• تغییر در صحبت‌کردن
• عفونت لثه به دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی پروتز متحرک دندان
• تغییر فرم لثه و شل‌شدن آن در دراز مدت

روش های مراقبت از پروتز‌های متحرک دندانی

مراقبت درست از پروتز متحرک دندان در زیبایی و دوام بیشتر آن‌ها تاثیر زیادی دارد. اگر این مراقبت‌ها را انجام دهید، می‌توانید تا آخر عمر بدون هیچ مشکلی از پروتز متحرک دندان خود استفاده کنید:

• روزانه ۲ بار پروتز دندان خود را مسواک زده و کاملا بشوئید.
• در روزهای ابتدایی، هنگام خواب پروتز را از دهان خارج کنید تا باعث بروز حساسیت نشود.
• برای شستشوی پروتز متحرک دندان، از مسواک مخصوص این کار استفاده کنید.
• برای جلوگیری از عفونت لثه و بیماری‌های پریودنتال، نکات بهداشتی لثه‌ را به خوبی انجام دهید.
• پروتز را پس از خارج کردن، درون محلول آب و نمک قرار دهید.
• هفته‌ای یک یا دو مرتبه پروتز را با استفاده از شوینده‌های مخصوص بشوئید.

دوام پروتز متحرک دندان چقدر است؟

استفاده از پروتز متحرک شاید در ابتدا کمی سخت باشد، اما به مرور زمان به وجود آن‌ها عادت خواهید کرد. اگر به خوبی از پروتزهای متحرک مراقبت کنید، تا آخر عمر قابل استفاده خواهند بود. پروتز متحرک دندان ماندگاری بسیار بالایی داشته و تنها در اثر بی‌توجهی دچار شکستگی و مشکل می‌شوند.

هزینه پروتز دندان متحرک

هزینه پروتز دندان متحرک به نوع پروتز و شرایط دهان و دندان فرد بستگی دارد. به این ترتیب نمی‌توان هزینه ثابتی را برای پروتز دندان متحرک تعیین کرد. هزینه پروتز دندان متحرک بعد از معاینه اولیه تا حدودی مشخص می‌شود. شما می‌توانید راجع به هزینه درمان خود با دندانپزشک مشورت کنید.

جمع بندی

به احتمال زیاد کمی طول می کشد تا به پروتزهای متحرک دندان و نحوه قرار گرفتن آنها در دهان عادت کنید. در ابتدا تا زمانی که لثه ها و فک شما به احساسشان عادت نکنند، احساس ناراحتی می‌کنید و حتی ممکن است گاهی کمی دردناک باشند.

با این حال، این مشکلات موقتی هستند و با بهبودی لثه‌ها، با عادت کردن بیشتر به پروتز و تبدیل آن به بخشی از زندگی عادی روزانه‌تان، از بین می‌روند. اگر در مورد پروتزهای متحرک دندان سوالی دارید در بخش دیدگاه مطرح نمایید.

سوالات متداول درباره پروتز متحرک دندان