درمان ریشه دندان (عصب کشی) چیست؟ هزینه + فیلم

درمان ریشه دندان یا عصب کشی دندان جزو مهم ترین درمان‌های دندانپزشکی به شمار می‌روند و به منظور حفظ دندان طبیعی و کاهش درد ناشی از عفونت دندان انجام می‌شوند.

پیش از مطالعه مقاله فراموش نکنید که هیچ چیز، حتی ایمپلنت دندان نیز به اندازه ریشه طبیعی دندان، کارایی ندارد و درمان ریشه اولین و بهترین اقدام برای دندان آسیب دیده است.

از طرفی ما در کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر نصیری همیشه معتقدیم باید پیش از این‌که کار به جراحی و خارج کردن ریشه دندان برسد، با یک عصب‌کشی مناسب، ریشه دندان را تا سال‌ها برای بیماران خود حفظ کنیم. در این مقاله به همه مطالبی که باید درباره درمان ریشه یا عصب کشی دندان بدانید پرداختیم.

درمان ریشه دندان یا عصب کشی چیست؟

درمان ریشه دندان یا روت کانال، به معنای خارج کردن عصب یک دندان و سپس تمیز کردن و پر کردن فضای کانال ریشه است. زمانی‌ که پوسیدگی دندان عمیق می‌شود، پس از تخریب مینا و عاج به بافت عمیق‌تر که پالپ دندان نام دارد، می‌رسد و آن را ملتهب و عفونی می‌کند.

این همان زمانی است که درد دندان شروع می‌شود. در این شرایط حتی کوچک‌ترین تغییرات دما و فشار نیز موجب تحریک ریشه و ایجاد درد می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم مقاله علت پوسیدگی دندان و روش های درمان آن را حتما بخوانید.

پالپ دندان فضایی در ریشه است که اعصاب دندان را در خود جای داده است. پس از التهاب و عفونت پالپ دندان، باید اعصاب ریشه خارج شوند و ریشه دندان پس از پاک‌سازی و شست‌وشو، با مواد خاصی پر شود.

با تخلیه کانال ریشه دندان از عصب، می‌توان ریشه دندان را از پوسیدگی بیش‌تر حفظ کرد و همچنین درد دندان را نیز از بین برد.

برای ممانعت از ورود دوباره میکروب و باکتری به عصب دندان و امکان استفاده دوباره از دندان، باید فضای خالی ایجاد شده درون آن را نیز پر کرد.

علائم به عصب رسیدن درد دندان

به عصب رسیدن درد دندان ۵ علامت مهم دارد:

1. درد: درد شدید و مزمن دندان یکی از مهم‌ترین علائم به عصب رسیدن درد دندان است. وقتی انتهای عصب دچار آسیب شده باشد، بیمار درد شدیدی را تجربه خواهد کرد. درد هنگام جویدن غذا یا حرف زدن تشدید می‌شود.
2. تورم: دومین علامت به عصب رسیدن درد دندان، متورم شدن لثه‌ها است. لثه‌ها در حالت عادی به رنگ صورتی تا قرمز روشن هستند. اما وقتی که لثه ملتهب یا حساس شود، رنگ آن به قرمز تیره تغییر می‌کند.
3. گامبول: به برآمدگی‌های بسیار کوچکی که در اطراف لثه دندان آسیب دیده ایجاد می‌شوند، گامبول می‌گویند. وقتی گامبول به مدت طولانی و مداوم روی لثه ایجاد شود، ممکن است نشانه به عصب رسیدن درد دندان باشد. وقتی زبان خود را روی لثه‌هایتان بکشید متوجه گامبول‌ها خواهید شد. همچنین گامبول‌ها با آیینه هم قابل مشاهده هستند. ایجاد گامبول با علائمی چون بوی بد دهان، تورم لثه‌، درد گوش، تب، استفراغ، خروج چرک و حتی خونریزی همراه است.
4. حساس‌شدن دندان‌ها: یکی دیگر از نشانه‌های به عصب رسیدن درد دندان، افزایش حساسیت دندان‌ها است. افزایش حساسیت دندان به خصوص در هنگام نوشیدنی‌های سرد و گرم خود را نشان می‌دهد. حساسیت دندان می‌تواند چند ثانیه طول بکشد یا ادامه‌دار باشد. علاوه بر این ترشی‌، شیرینی، گوجه‌ فرنگی و پرتقال هم می‌توانند باعث تحریک حساسیت دندان‌ها شوند.
5. تغییر رنگ مینای دندان: رنگ مینای دندان در حالت طبیعی، چیزی بین زرد و خاکستری روشن است. زمانی که درد دندان به عصب رسیده باشد، رنگ مینای دندان به قهوه‌ای، خاکستری تیره و حتی سیاه تغییر می‌کند.

متخصص درمان ریشه (اندودنتیست)

اندودنتیست، یکی از تخصص‌های دندانپزشکی است که وظیفه نجات دندان‌های پوسیده را بر عهده دارد. فارغ‌التحصیلان پس از اتمام دوره دندانپزشکی عمومی، ۲ سال یا بیشتر باید در شاخه اندودانتیکس فعالیت کنند تا متخصص درمان ریشه شوند. متخصصان درمان ریشه صفر تا صد مشکلات مربوط به ریشه دندان را برطرف می‌کنند.

درمان ریشه با فناوری پیشرفته روتاری در کلینیک دکتر نصیری

به‌طور کلی در درمان ریشه باید بخش‌هایی از تاج دندان، پوسیدگی‌های مینای دندان و همچنین بافت‌های عفونی درون کانال ریشه برداشته شود. سپس با کمک مواد ضدعفونی ‌کننده، تمام کانال ریشه از هرگونه آلودگی پاک شود.

در نهایت نیز با مواد پرکننده درون ریشه و تاج دندان پر می‌شود تا دیگر آلودگی و میکروب به درون کانال ریشه راه پیدا نکند.

تمامی این مراحل با اتکا به دانش و تجربه دندان‌پزشک و متخصص اِندو، دستگاه‌های پیشرفته و رادیوگرافی دقیق صورت می‌گیرد. از این روی درمان ریشه یا روت کانال کاری بسیار پیچیده و حساس است. برای مثال؛ اگر کانال ریشه به خوبی پاک‌سازی نشود، ممکن است در آینده دوباره درد دندان و عفونت ریشه به سراغ شما بیاید.

فیلم عصب کشی دندان با دستگاه روتاری

در ویدئو زیر میتوانید چگونگی عصب کشی دندان با دستگاه روتاری را در کلینیک دکتر نوشین نصیری مشاهده کنید:

معرفی دستگاه روتاری

برای انجام بهتر مراحل پاک‌سازی کانال ریشه در کلینیک دکتر نصیری از دستگاه دیجیتالی روتاری (چرخشی) استفاده می‌شود.

دستگاه روتاری اندو دارای ابزارهای مخصوص عصب‌کشی دندان است که شکل، فرم و جنس ویژه‌ای دارند. به همین دلیل هنگام پاکسازی ریشه دقیقا شکل کانال‌های ریشه را به خود می‌گیرند و عمل پاک‌سازی روت کانال را با کیفیت و دقت بالایی انجام می‌دهند.

این روش به جای انجام عصب‌کشی دندان با روش‌های دستی و تکنیک‌های قدیمی‌تر، دقت و سرعت بسیار بالاتری دارد.

دستگاه روتاری به جای حرکات دست و فایل‌های دستی در عصب‌کشی دندان، کمک می‌کند تا درمان ریشه بسیار آسان‌تر و با مشکلات کم‌تری انجام شود؛ درصد موفقیت روت کانال را بالا می‌برد و درد انجام این کار را برای بیمار بسیار کاهش می‌دهد.

همچنین این امکان را فراهم می‌کند که تا سال‌ها ریشه دندان بدون پوسیدگی و مشکل در استخوان فک باقی بماند و دندان فرد حفظ شود.

همچنین دستگاه اپکس فایندر نیز در کنار روتاری، به مشخص شدن دقیق طول کانال ریشه و انجام صحیح و دقیق درمان ریشه کمک می‌کند.

مدت زمان درمان ریشه یا عصب کشی دندان

یکی از دغدغه‌های بیماران مدت زمان انجام درمان ریشه است. واقعیت این است که زمان مشخصی را نمی‌توان برای درمان ریشه دندان تعیین کرد و مدت زمان درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی چون سطح پوسیدگی دندان، نوع ریشه، تعداد کانال‌های ریشه دندان و همچنین نوع درمان مورد نیاز در مدت زمان درمان ریشه تاثیر می‌گذارند.

هر چه تعداد کانال‌های ریشه دندان بیشتر باشد، زمان درمان ریشه نیز طولانی‌تر خواهد بود. با این حال به طور میانگین درمان ریشه دندان در ۱ تا ۲ جلسه انجام می‌شود. هر جلسه درمان هم ۳۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. گاهی این زمان به ۹۰ دقیقه هم می‌رسد.

آیا بعد از درمان ریشه درد وجود دارد؟

بله ممکن است تا چند روز بعد از درمان ریشه درد داشته باشیم که درد دندان بعد از عصب کشی طبیعی است و به علت روند درمان، انتهای ریشه کمی التهاب دارد که بعد از چند روز از بین می‌رود.

معمولا پیش از عصب‌کشی و درمان عفونت ریشه دندان درد بسیار زیادی در دندان و استخوان فک وجود دارد اما پس از روت کانال و درمان ریشه نیز همچنان درد باقی می‌ماند.

این درد به دلیل مشکل در انجام عصب کشی دندان با دستگاه روتاری نیست بلکه واکنش طبیعی بدن به انجام این درمان است. درواقع به دلیل التهاب کانال ریشه به اعصاب اطراف آن فشار وارد می‌شود و درد دندان ایجاد می‌شود.

البته داروهای بی‌حسی موضعی و همچنین مسکن می‌تواند به کنترل آن کمک کند. پس از گذشت چند روز و کاهش التهاب ریشه، درد دندان کاملا رفع خواهد شد.

چه زمانی درمان ریشه ضروری است؟

• زمانی‌که پوسیدگی عمیق است و پالپ دندان را درگیر می‌کند.
• آسیب به پالپ دندان در اثر ضربه
• درد در هنگام جویدن
• وجود آبسه در لثه
• تورم صورت (در اثر عفونت پیشرفته دندان)

در صورتی‌که درمان ریشه به موقع انجام نشود، عصب کاملا از بین می‌رود. هرچند ممکن است درد بیمار هم کاملا از بین برود ولی دندان کاملا عفونی می‌شود و می‌تواند دندان‌های دیگر را نیز درگیر کند.

هزینه درمان ریشه دندان

هزینه درمان ریشه دندان بین ۷۰۰ هزار الی ۲ میلیون تومان متغیر است. هزینه درمان ریشه بسته به تخصص دندانپزشک، تجربه وی، مواد مورد استفاده، ترمیم، درمان مجدد و تعداد کانال‌های دندان مورد نظر بستگی دارد. برای مثال هزینه درمان مجدد ریشه دندان به طور تخصصی از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شروع می‌شود.

درمان ریشه مجدد چه موقع انجام می شود؟

درمان مجدد ریشه زمانی انجام می‌شود که درمان عصب‌کشی برای اولین بار با شکست مواجه شده باشد. گاهی بعد از عصب‌کشی، کانال دندان مجددا توسط باکتری‌ها دچار عفونت و پوسیدگی می‌شود. این پوسیدگی ممکن است از طریق دندان‌های کناری و یا از قسمت انتهایی دندان و نزدیک به ریشه آن ایجاد شود. ترمیم و عصب کشی غیراصولی، وجود کانال‌های باریک و منحنی که درمان نشده اند، پیچیدگی کانال دندان و عدم بررسی دقیق آن، انسداد کانال دندان و عدم پاکسازی کامل آن، نشت بزاق به کانال دندان و آلودگی مجدد آن از دیگر عواملی هستند که منجر به پوسیدگی مجدد و در نتیجه درمان مجدد ریشه می‌شوند.

همچنین بروز مشکلات ناگهانی و جدید هم با آسیب زدن به دندانی که با موفقیت عصب‌کشی شده است، آن را به درمان مجدد ریشه نیازمند کند. برای مثال شکستگی، پوسیدگی جدید، ترمیم نامناسب، استفاده از روکش‌های نامناسب با نصب غیراصولی از این دسته عوامل است.

در درمان مجدد ریشه، دندانپزشک مواد پرکننده درون کانال دندان را برداشته و آن‌ها را خارج می‌کند. سپس دندانپزشک به دقت کانال دندان را بررسی کرده و آن را از حیث وجود کانال‌های اضافی و پوسیدگی مجدد چک می‌کند. در نهایت کانال‌ها از عفونت و پوسیدگی پاکسازی شده و مواد پرکننده جدید درون کانال دندان قرار داده می‌شود.

پر کردن دندان با مواد همرنگ دندان

پس از پاک‌سازی ریشه در اندو، کانال ریشه و حفره ایجاد شده در مینا و تاج دندان باید پر شود. در گذشته این کار با آمالگام انجام می‌شد که آلیاژی از چند فلز است و البته مقاومت و ماندگاری بسیاری دارد. اما امروزه با بهبود کیفیت کامپوزیت‌های خلفی، ما در کلینیک دکتر نصیری این مواد را نیز پیشنهاد می‌کنیم.

کامپوزیت‌ها مواد همرنگ دندان هستند که پس از پر کردن تاج دندان، دیگر حالت سیاه و بدرنگی ایجاد نمی‌کنند. در واقع کسی متوجه نمی‌شود که دندان شما روت کانال و پر شده است.

روکش زیرکونیا پس از درمان ریشه با روش دیجیتال

در درمان ریشه دندان عفونی برای دسترسی به ریشه بخش‌هایی از تاج و مینای دندان تراشیده می‌شود و همچنین تمامی بخش‌های دارای پوسیدگی و عفونت نیز برداشته می‌شود. به همین دلیل مقاومت تاج دندان کاهش می‌یابد.

در چنین شرایطی اگر دندان روکش نشود ممکن است پس از مدتی با اعمال فشار هنگام جویدن، تاج دندان بشکند و دندان ترمیم شده از دست برود.

برای این کار معمولا از روکش زیرکونیا استفاده می‌شود. از آن‌جایی که فرایند قالب‌گیری از دندان و سپس ساخت روکش و نصب آن روی دندان باید در چند مرحله انجام شود که زمان‌بر خواهد بود؛ پیشنهاد ما در کلینیک دکتر نصیری استفاده از فناوری کد کم (CAD/CAM) در  دندانپزشکی دیجیتال است.

با کمک اسکنرهای درون دهانی، تصاویر سه‌بعدی از فرم دندان‌ها و اندازه و شکل دندان پر شده به‌دست می‌آید. سپس با کمک دستگاه‌های پیشرفته، روکش زیرکونیا توسط دستگاه ساخت سه‌بعدی در کم‌ترین زمان ممکن ساخته می‌شود.

در واقع با کمک فناوری دیجیتال و ساخت سه‌بعدی می‌توان در یک روز هم درمان ریشه را انجام داد، هم دندان را پر نمود و هم تاج دندان را روکش کرد.

مراقبت های بعد از درمان ریشه

برای اینکه بهترین نتیجه ممکن را بعد از درمان ریشه بگیرید، باید یک سری نکات مراقبتی را رعایت کنید. برخی از مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از درمان ریشه در ادامه آمده است:

• تا ۱ ساعت بعد از درمان از غذاخوردن و جویدن خودداری کنید. توصیه می‌کنیم تا از بین رفتن کامل اثرات بی‌حسی از خوردن و جویدن بپرهیزید.
• آنتی‌بیوتیک و داروهایی را که پزشک تجویز کرده در زمان معین مصرف کنید.
• بعد از درمان ریشه، ساختار دندان بسیار حساس و شکننده است. بنابراین باید تا ترمیم تاج دندان بعد از درمان ریشه، به دندان‌ فشار نیاورید.
• روی دندانی که درمان شده است می‌توانید مسواک بزنید. البته باید این کار را بسیار با احتیاط و صبوری انجام دهید. استفاده از نخ دندان تا قبل از ترمیم و روکش دندان مورد نظر ممنوع است.
• اگر پانسمان دندان جا به جا شد، برای پانسمان مجدد با مطب دندانپزشکی تماس بگیرید.
• تورم بعد از درمان ریشه کاملا طبیعی است. اگر این تورم باعث ناراحتی شما شد، با دندانپزشک خود درباره مصرف دارو مشورت کنید.
• درد دندان بعد از درمان ریشه امری طبیعی است. اگر درد دندان بیشتر از ۲ هفته طول کشید حتما به دندانپزشکی مراجعه کنید. برای تسکین درد می‌توانید از مسکن‌های عمومی مثل ایبوپرفن استفاده کنید. البته قبل از مصرف این داروها حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• از خوردن خوراکی‌های سفت مثل هویج با دندان مورد نظر اکیدا خودداری کنید. این کار می‌تواند باعث شکستگی دندان شود. اگر شکستگی به ریشه دندان گسترش یابد، باید آن را بکشید.
• روی دندان درمان شده به هیچ وجه فشار غیرضروری با زبان و دست وارد نکنید.

سوالات متداول درباره درمان ریشه دندان