درمان ریشه یا عصب‌کشی دندان چیست؟

عصب کشی یا درمان ریشه دندان چیست؟ چه زمانی به درمان ریشه نیاز داریم؟ آیا درد بعد از عصب کشی دندان طبیعی است؟ بهترین روش عصب کشی دندان کدام است؟ عصب کشی با دستگاه روتاری چگونه است؟

پیش از مطالعه مقاله فراموش نکنید که هیچ چیز، حتی ایمپلنت دندان نیز به اندازه ریشه طبیعی دندان، کارایی ندارد و درمان ریشه اولین و بهترین اقدام برای دندان آسیب دیده است.

از طرفی ما در کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر نصیری همیشه معتقدیم باید پیش از این‌که کار به جراحی و خارج کردن ریشه دندان برسد، با یک عصب‌کشی مناسب، ریشه دندان را تا سال‌ها برای بیماران خود حفظ کنیم.

در این مقاله به همه مطالبی که باید درباره درمان ریشه یا عصب کشی دندان بدانید پرداختیم. درنهایت اگر سوالی دارید که به پاسخ آن نرسیدید می‌توانید در انتهای مقاله و در قسمت دیدگاه سوال خود را درج کنید تا به آن پاسخ دهیم.

درمان ریشه یا عصب کشی چیست؟

درمان ریشه یا روت کانال، به معنای خارج کردن عصب یک دندان و سپس تمیز کردن و پر کردن فضای کانال ریشه است. زمانی‌ که پوسیدگی دندان عمیق می‌شود، پس از تخریب مینا و عاج به بافت عمیق‌تر که پالپ دندان نام دارد، می‌رسد و آن را ملتهب و عفونی می‌کند.

این همان زمانی است که درد دندان شروع می‌شود. در این شرایط حتی کوچک‌ترین تغییرات دما و فشار نیز موجب تحریک ریشه و ایجاد درد می‌شود.

پالپ دندان فضایی در ریشه است که اعصاب دندان را در خود جای داده است. پس از التهاب و عفونت پالپ دندان، باید اعصاب ریشه خارج شوند و ریشه دندان پس از پاک‌سازی و شست‌وشو، با مواد خاصی پر شود.

با تخلیه کانال ریشه دندان از عصب، می‌توان ریشه دندان را از پوسیدگی بیش‌تر حفظ کرد و همچنین درد دندان را نیز از بین برد.

برای ممانعت از ورود دوباره میکروب و باکتری به عصب دندان و امکان استفاده دوباره از دندان، باید فضای خالی ایجاد شده درون آن را نیز پر کرد.

درمان ریشه با فناوری پیشرفته روتاری در کلینیک دکتر نصیری

به‌طور کلی در درمان ریشه باید بخش‌هایی از تاج دندان، پوسیدگی‌های مینای دندان و همچنین بافت‌های عفونی درون کانال ریشه برداشته شود. سپس با کمک مواد ضدعفونی ‌کننده، تمام کانال ریشه از هرگونه آلودگی پاک شود.

در نهایت نیز با مواد پرکننده درون ریشه و تاج دندان پر می‌شود تا دیگر آلودگی و میکروب به درون کانال ریشه راه پیدا نکند.

تمامی این مراحل با اتکا به دانش و تجربه دندان‌پزشک و متخصص اِندو، دستگاه‌های پیشرفته و رادیوگرافی دقیق صورت می‌گیرد. از این روی درمان ریشه یا روت کانال کاری بسیار پیچیده و حساس است. برای مثال؛ اگر کانال ریشه به خوبی پاک‌سازی نشود، ممکن است در آینده دوباره درد دندان و عفونت ریشه به سراغ شما بیاید.

معرفی دستگاه روتاری

برای انجام بهتر مراحل پاک‌سازی کانال ریشه در کلینیک دکتر نصیری از دستگاه دیجیتالی روتاری (چرخشی) استفاده می‌شود.

دستگاه روتاری اندو دارای ابزارهای مخصوص عصب‌کشی دندان است که شکل، فرم و جنس ویژه‌ای دارند. به همین دلیل هنگام پاکسازی ریشه دقیقا شکل کانال‌های ریشه را به خود می‌گیرند و عمل پاک‌سازی روت کانال را با کیفیت و دقت بالایی انجام می‌دهند.

این روش به جای انجام عصب‌کشی دندان با روش‌های دستی و تکنیک‌های قدیمی‌تر، دقت و سرعت بسیار بالاتری دارد.

دستگاه روتاری به جای حرکات دست و فایل‌های دستی در عصب‌کشی دندان، کمک می‌کند تا درمان ریشه بسیار آسان‌تر و با مشکلات کم‌تری انجام شود؛ درصد موفقیت روت کانال را بالا می‌برد و درد انجام این کار را برای بیمار بسیار کاهش می‌دهد.

همچنین این امکان را فراهم می‌کند که تا سال‌ها ریشه دندان بدون پوسیدگی و مشکل در استخوان فک باقی بماند و دندان فرد حفظ شود.

همچنین دستگاه اپکس فایندر نیز در کنار روتاری، به مشخص شدن دقیق طول کانال ریشه و انجام صحیح و دقیق درمان ریشه کمک می‌کند.

آیا بعد از درمان ریشه درد وجود دارد؟

بله ممکن است تا چند روز بعد از درمان ریشه درد داشته باشیم که درد دندان بعد از عصب کشی طبیعی است و به علت روند درمان، انتهای ریشه کمی التهاب دارد که بعد از چند روز از بین می‌رود.

معمولا پیش از عصب‌کشی و درمان عفونت ریشه دندان درد بسیار زیادی در دندان و استخوان فک وجود دارد اما پس از روت کانال و درمان ریشه نیز همچنان درد باقی می‌ماند.

این درد به دلیل مشکل در انجام عصب کشی دندان با دستگاه روتاری نیست بلکه واکنش طبیعی بدن به انجام این درمان است. درواقع به دلیل التهاب کانال ریشه به اعصاب اطراف آن فشار وارد می‌شود و درد دندان ایجاد می‌شود.

البته داروهای بی‌حسی موضعی و همچنین مسکن می‌تواند به کنترل آن کمک کند. پس از گذشت چند روز و کاهش التهاب ریشه، درد دندان کاملا رفع خواهد شد.

چه زمانی درمان ریشه ضروری است؟

• زمانی‌که پوسیدگی عمیق است و پالپ دندان را درگیر می‌کند.
• آسیب به پالپ دندان در اثر ضربه
• درد در هنگام جویدن
• وجود آبسه در لثه
• تورم صورت (در اثر عفونت پیشرفته دندان)

در صورتی‌که درمان ریشه به موقع انجام نشود، عصب کاملا از بین می‌رود. هرچند ممکن است درد بیمار هم کاملا از بین برود ولی دندان کاملا عفونی می‌شود و می‌تواند دندان‌های دیگر را نیز درگیر کند.

پر کردن دندان با مواد همرنگ دندان

پس از پاک‌سازی ریشه در اندو، کانال ریشه و حفره ایجاد شده در مینا و تاج دندان باید پر شود. در گذشته این کار با آمالگام انجام می‌شد که آلیاژی از چند فلز است و البته مقاومت و ماندگاری بسیاری دارد. اما امروزه با بهبود کیفیت کامپوزیت‌های خلفی، ما در کلینیک دکتر نصیری این مواد را نیز پیشنهاد می‌کنیم.

کامپوزیت‌ها مواد همرنگ دندان هستند که پس از پر کردن تاج دندان، دیگر حالت سیاه و بدرنگی ایجاد نمی‌کنند. در واقع کسی متوجه نمی‌شود که دندان شما روت کانال و پر شده است.

روکش زیرکونیا پس از درمان ریشه با روش دیجیتال

در درمان ریشه دندان عفونی برای دسترسی به ریشه بخش‌هایی از تاج و مینای دندان تراشیده می‌شود و همچنین تمامی بخش‌های دارای پوسیدگی و عفونت نیز برداشته می‌شود. به همین دلیل مقاومت تاج دندان کاهش می‌یابد.

در چنین شرایطی اگر دندان روکش نشود ممکن است پس از مدتی با اعمال فشار هنگام جویدن، تاج دندان بشکند و دندان ترمیم شده از دست برود.

برای این کار معمولا از روکش زیرکونیا استفاده می‌شود. از آن‌جایی که فرایند قالب‌گیری از دندان و سپس ساخت روکش و نصب آن روی دندان باید در چند مرحله انجام شود که زمان‌بر خواهد بود؛ پیشنهاد ما در کلینیک دکتر نصیری استفاده از فناوری کد کم (CAD/CAM) در  دندانپزشکی دیجیتال است.

با کمک اسکنرهای درون دهانی، تصاویر سه‌بعدی از فرم دندان‌ها و اندازه و شکل دندان پر شده به‌دست می‌آید. سپس با کمک دستگاه‌های پیشرفته، روکش زیرکونیا توسط دستگاه ساخت سه‌بعدی در کم‌ترین زمان ممکن ساخته می‌شود.

در واقع با کمک فناوری دیجیتال و ساخت سه‌بعدی می‌توان در یک روز هم درمان ریشه را انجام داد، هم دندان را پر نمود و هم تاج دندان را روکش کرد.