طبیعی است که برخی از افراد پس از عصب کشی دندان خود کمی احساس ناراحتی و درد داشته باشند. یکی از رایج ترین مراجعات بیماران به کلینیک‌های دندانپزشکی به دلیل دردی است که پس از عصب کشی دندان همچنان برای افراد وجود دارد. این مراجعات برای پزشکان امری عادی شده است اما بر طرف کردن سوال افراد و قانع کردن آنها قطعا کار ساده‌ای نخواهد بود. اغلب تصور میکنند داشتن درد پس از درمان عصب کشی از نقص فرآیند درمان پزشک بوده یا مهارت کافی برای انجام عصب کشی را نداشته‌اند. این تصور متاسفانه به نقص فرد در تفکر بازمیگردد زیرا عصب کشی با درمان کانال ریشه به دنبال خارج کردن عصب از ریشه دندان نیست و فقط در این روش به پاکسازی ریشه دندان میپردازند. طبیعی است که پس از عصب کشی دندان حداقل ۲۴ ساعت کمی احساس درد داشته باشید و برخی از افراد نیز کمی بیشتر از چند روز این درد را به همراه داشته‌اند که کاملا طبیعی است. اما اگر چند روز گذشت و این درد کاهش نیافت بهتر است به دندان پزشک مجددا مراجعه نمائید تا دلیل اصلی درد را بررسی کند.
عصب کشی یا درمان ریشه دندان بیمار مشکلی است که به احتمال زیاد افراد در زندگی خود حداقل یکبار تجربه خواهند کرد. البته افراد بسیار زیادی از انجام این فرآیند درمانی اضطراب داشته و تصور میکنند یک روش بسیار دردآور است. روش عصب کشی دندان برای پاک کردن ریشه دندان و همچنین شکل دادن به کانال ریشه است که در هنگام درمان مسیر کانال ریشه دندان را با مواد مخصوصی مسدود کنند تا هیچ میکروبی نتواند ریشه دندان را آلوده کند و درصد رشد آنها به حداقل‌ترین حالت ممکن برسد. با کلینیک دندانپزشکی دیجیتال دکتر نوشین نصیری همراه باشید تا با دلایل درد دندان بعد از عصب کشی به صورت کامل آشنا شوید.
مطالبی که در این مقاله مطالعه خواهید کرد طبق سر فصل‌های زیر به شما ارائه می‌گردد:
چه زمانی عصب کشی انجام میشود؟
برای آنکه بدانید دقیقا چه زمانی عصب کشی انجام میشود باید برخی علائم خاصی داشته باشید که دلیل انجام عصب کشی را برای شما روشن کند. ممکن است به اشتباه درمانی که شما برای خود تشخیص میدهید عصب کشی باشد اما هر دردی مبنی بر انجام عصب کشی نیست. علائمی که میتواند پیش زمینه انجام عصب کشی باشد عبارت است از:
-
احساس درد در دندان خود
یکی از مهم‌ترین علائمی که برای عصب کشی دیده میشود احساس درد بسیار شدید در دندان است. دردی که در دندان خود حس میکنید نشان میدهد درون ریشه دندان شما یک فرآیندی به غلط اتفاق افتاده است. حال ممکن است این درد را هنگام نوشیدن مایعات خیلی سرد یا مایعات خیلی داغ حس کنید که در اسرع وقت باید به دندانپزشک برای رفع آن مراجعه کنید. ممکن است احساس کنید پس از نوشیدن مایعات داغ یا سرد دچار تیر کشیدن در آن ناحیه میشوید. اغلب نوشیدنی‌هایی که بسیار سر هستند باعث ایجاد درد و ناراحتی در این ناحیه میشوند که در نهایت منجر به درمان ریشه دندان میشوید. پس از احساس درد ابتدا متخصص دندانپزشکی بررسی میکند رگ‌های خونی یا عصب شما دچار عفونت و التهاب شده است یا خیر؟ و در نهایت پس از بررسی دندان و شرایط شما پیشنهاد میدهد کانال ریشه را برای تسکین درد ترمیم و درمان کنید.
-
ترک خوردگی یا شکستگی دندان
ممکن است بنا به دلیلی‌های مختلفی دچار شکستگی یا ترک خوردگی در ناحیه دندان خود بشوید در این صورت شکستگی یا لب پریدگی ممکن است تا ریشه دندان شما پیشوری کند و به مرور باعث ایجاد عفونت شود. عفونتی که در این صورت انجام میشود میتواند به راحتی در جریان خون بیمار وارد شده و پخش شود. بهتر است برای پشروی از این مشکل کانال ریشه را درمان و عصب کشی کرد.
-
ایجاد ورم و التهاب اطراف لثه
در صورتی که لثه شما دچارتورم شد نشان میدهد مشکلات زیر سطحی وجود دارد. البته اگر این تورم لثه در ناحیه دندان اسیب دیده شما باشد میتواند از علائم نیاز به عصب کشی دندان باشد.
-
تغییر رنگ دندان‌ها
اگر دچار تغییر رنگ دندان شدید باید بدانید بهد اشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نکرده‌اید. البته نوشیدنی برخی مایعات نیز میتواند باعث ایجاد لکه برروی دندان شده و رنگ طبیعی دندان را دست خوش تغییرات بزرگی کند. اما همیشه تغییر رنگ دندان به دلیل نوشیدنی‌ها نیست و ممکن است ناشی از آسیب‌های سطح زیر دندانی یا عصب باشد. در صورتی که عصب یا رگ‌های خونی شما دچار آسیب شد بهتر است گزینه عصب کشی را انتخاب کنید.
-
ایجاد پوسیدگی عمیق دندانی
اگر میزان پوسیدگی دندان شما به سطح ریشه دندان برسد دیگر کاری از نخ دندان، دهانشویه و مسواک ساخته نیست و نمیتوان دندان را به حالت عادی بازگرداند. اغلب پوسیدگی دندانی با ایجاد حفره‌های کوچکی ایجاد میشود که اغلب توسط بیمار نا دیده گرفته میشود و به مرور توسعه میابد که در اینصورت تنها راه درمان عصب کشی است.
چرا بعد از انجام دندان درد میگیرد؟
اطراف دندانی که مورد عصب کشی و درمان قرار میگیرد قطعا حساس‌تر میشود و به همین علت ممکن است احساس درد و ناراحتی پس از انجام آن به مدت ۳ تا ۵ روز را تجربه کنید. در صورت احساس درد میتوانید از مسکن و داروهایی که ضد التهاب هستند و باعث کاهش درد میشوند استفاده کنید. اما در صورتی که این درد شدیدتر و مدت‌دارتر شد بهتر است سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید.
دلایلی که ممکن است باعث ایجاد درد دندان بعد از عصب کشی شود عبارت است از:
-
عفونت در استخوان
ممکن است دردی که بعد از عصب کشی دندان احساس میکنید به دلیل عفونتی باشد که در ناحیه عصب کشی شده پیش آمده است. در اینصورت ابتدا باید عفونت ایجاد شده به صورت کامل پاکسازی شود، سپس کاملا سیلانت شود و با مواد پر کردنی به صورت کامل ترمیم شود. اگر همچنان باکتری درون استخوان و اطراف ریشه پابرجا مانده باشد باعث ایجاد درد و التهاب بیشتری خواهد شد. این در صورتی است ه با وجود پاکسازی کامل همچنان باکتری در آن بخش پنهان شده باشد. که این باکتری باقی مانده با استفاده از آنتی بیوتیک و سیستم ایمنی بدن از بین میرود.
-
عفونت در کانال ریشه
اغلب این مشکل هنگامی رخ میدهد که بعد از درمان ریشه دندان، دندان دچار عفونت شده باشد. اگر بخشی که پر کردنی داشته است دچار نشتی بشود به باکتری‌ها این مجوز داده میشود که از طریق بزاق دهان به شیارهای پر کردگی وارد شوند. زمانی که این باکتری‌ها به کانال ریشه وارد میشوند بعد از چند روز عفونت در کانال ریشه اتفاق می‌افتد. به همین علت است که اغلب پزشکان اصرار دارند پس از عصب کشی دندان روکش نیز انجام شود. زیرا بعد از عصب کشی دندان ضعیف میشود. ریشه دندان در صورتی که عفونت کرده باشد درمان میشود مگر در صورتی که ریشه شکسته باشد یا زیر خط لثه دچار آسیب شده باشد که در این حال باید دندان را کشید.
-
پر کردن بیش از حد دندان یا استفاده از روکش خیلی بزرگ
اگر به اندازه بسیار کمی روکش دندان بزرگ باشد یا پر کردگی دندان کمی بیشتر انجام شده باشد به دیواره دندان فشار آورد ه میشود و باعث ایجاد درد در ناحیه ریشه دندان میشود که میتوان آن را بدون نگرانی رفع کرد. به این صورت که پر شدگی زیاد را میتوان برداشت و یا روکش را تنظیم نمود. اما در این صورت نیز بیش از ۵ روز احساس درد خواهید داشت.
درد دندان تا چند روز طبیعی است؟
احساس کمی درد پس از انجام عصب کشی دندان کاملا طبیعی است زیرا با از دست دادن بی حسی موضعی کمی درد در ناحیه دندان خود حس خواهید کرد و میتوان آن را با استفاده از مسکن‌های معمولی آرام کرد. طبیعی است که این درد حداقل ۷۲ ساعت و حداکثر ۱۲۰ ساعت به طول انجامد. اما اگر احساس درد و ناراحتی روز به روز تشدید یافت و با مسکن نیز آرام نگشت بهتر است بلافاصله به متخصص دندانپزشک خود مراجعه کنید.
بررسی دلایلی که منجر به درد غیر عادی عصب کشی میشود؟
دلایل مختلفی وجود دارد تا منجر به احساس دردی غیر عادی پس از عصب کشی باشد. در ادامه به بررسی آن میپردازیم:
-
فشار هوا و یا سمنت به نوک ریشه دندان
طبیعی است که گاهی کانال ریشه که با سمنت پزشکی پر میشود باعث رسوخ کمی مواد به نوک ریشه دندان شود. در این صورت قطعا فرد احساس درد غیر عادی را تجربه خواهد کرد که میزان این درد بستگی به مقدار دقیقی دارد که هنگام پر کردن استفاده شده است. در صورتی که نوک ریشه پیش از روت کانال دچار عفونت شده باشد این امکان وجود دارد که فضای کوچکی برای سمنت اضافه باشد و هرگز متوجه بیش از حد پر شدن آن نشده باشید. البته دقت کنید گاهی یک حباب هوای کوچک میتواند باعث ایجاد فشار به ریشه دندان شود.
-
نشتی سدیم هیپوکلوزیت
همانطور که میدانید در زمان درمان ریشه اغلب متخصص اندو ریشه دندان فرد را با استفاده از سدیم هیپوکلرویت شست و شو میدهد. با استفاده از این شست و شو همه باکتری‌ها کشته میشوند و همه بافت‌های عصبی باقی مانده نیز شسته میشود. کاهی مقداری از این محلول به خارج از نک ریشه نشت کرده و در راستای آن احساس درد بیشتری برای بیمار پیش می‌‌آید. البته این مورد را میتوان با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و مسکن‌ها بر طرف نمود.
-
از دست دادن کانال
دندان‌ها دارای چندین کانال هستند که گاهی تشخیص آنها بسیار سخت میباشد. مخصوا در مولرها تشخیص کانال بسیار سخت است. طبیعی است که گاهی دندانپزشک با استفاده از یک نگاه کلی به کانال عفونت کرده برخی از عصب‌های داخل دندان را با باکتری و عفونت رها کرده باشد و متوجه آن نشده باشد. در صورتی که این اتفاق افتاده باشد و عصب به حال خود رها شود این امکان وجود دارد که دندان به سرما و گرمای حساس‌تر شود و این در حالی است که اگر عفونت هم کرده باشد به فشار نیز حساس میشود. در این صورت احساس درد بیش از ۵ روز ادامه دار خواهد بود و برای درمان باید به دندانپزشک خود در اسرع وقت مراجعه کند تا درمان ریشه و عصب کشی مجددا انجام شود.
در چه صورت و بعد از چه مدتی برای درد غیر عادی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که عصب کشی خود را نزد دندانپزشک مجرب انجام داده باشید اغلب منجر به موفقیت در درمان میشود اما در صورتی که درد شما بیش از ۵ روز ادامه دار بود نشان بر عدم موفقیت در درمان عصب کشی است. در صورتی باید به پزشک مراجعه کنید که:
- ماندن آلودگی و باکتری در ریشه دندان
- وجود برخی کانال‌هایی که اضافه هستند و دندان پزشک اقدام به پاکسازی آنها ننموده است
- وجود ترک‌های دندانی
- وجود عفونت‌های باقی مانده در ریشه دندان
البته بیماری که عصب کشی دندان انجام داده است نیاز به مراقبت ویژه دارد و باید بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کند زیرا دندانی که مورد عصب کشی قرار میگیرد بیشتر از بقیه دندان‌ها شکننده است. به همین علت توصیه میشود پس از انجام عصب کشی از روکش دندان نیز استفاده کنید. روکش دندان باعث افزایش استحکام دندان پس از عصب کشی میشود.
چگونه درد را کاهش دهیم؟
ممکن است این سوال برای هر کس پیش آید که درد بعد از عصب کشی دندان را چگونه کاهش و تسکین دهند؟ در صورتی که درد شما منشا سخت و پیچید‌ای داشته باشد بهتر است بعد از گذشت چند روز به دندانپزشک خود مراجعه کنید اما اگر درد شما در کوتاه مدت اتفاق افتاد برای تسکین آن میتوانید:
- از کمپرس سرد بر روی دندان عصب کشی شده استفاده کنید.
طبیعی است که پس از عصب کشی دندان کمی التهاب به همراه درد را تجربه کنید در این صورت بهتر است روزی چند مرتبه از کمپرس یخ برای تسکین درد و التهاب استفاده نمائید.
- استفاده از یک رژیم غذایی که باعث کاهش درد در ناحیه عصب کشی شده شود.
برخی از مواد غذایی باعث کاهش درد و التهاب ناحیه عصب کشی شده میشود و اثر ضد باکتریایی دارد. این مواد غذایی عبارت است از: آب نمک، مصرف سیر، روغن درخت چای، گل میخک، استفاده از زنجبیل، مصرف پیاز و …
